Ե՞րբ Ռոբերտ Քոչարյանը կվերադառնա բանտ․ Վճռաբեկը «բոյկոտում է» նրա ազատ արձակման դեմ տուժողների ու դատախազության բողոքը

Մարտի 1-ի գործով գլխավոր ամբաստանյալ, նաև՝ 3 մլն դոլար կաշառք ստանալու մեջ մեղադրվող Հայաստանի երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանը, որն այսօր չէր ներկայացել «Մարտի 1-ի» գործով դատական նիստին, անցյալ տարվա հունիսի 18-ին 2  միլիարդ դրամ գրավով ազատ արձակվեց կալանքից. 3 մլն դոլար կաշառք վերցնելու մեջ մեղադրվող Քոչարյանն ազատ արձակվեց մոտ 4 մլն դոլար գրավով: 

Գլխավոր դատախազությունն այս որոշումը Վճռաբեկում բողոքարկել է դեռ անցյալ տարվա հունիսի 30-ին, սակայն մինչև այժմ Վճռաբեկը նիստ չի արել և չի քննել բողոքը:  Դատախազությունից Civic.am-ը տեղեկացավ, որ բողոքը վարույթ ընդունելուց հետո քննության վերաբերյալ դատախազությունը դեռ չի տեղեկացվել։ Այսինքն՝ Վճռաբեկ դատարանը 9 ամիս չի քննում Ռոբերտ Քոչարյանին ազատ արձակելու դեմ բողոքը։ 

Բացի գլխավոր դատախազությունից Ռոբերտ Քոչարյանի ազատ արձակման դեմ բողոք են ներկայացրել նաև Մարտի 1-ի զոհերի իրավահաջորդները և մի շարք տուժողներ, ինչպես նաև՝ Քոչարյանի փաստաբան Հայկ Ալումյանը: 

Մարտի 1-ի գործով որոշ տուժողների պաշտպան Սեդա Սաֆարյանը մեզ հետ զրույցում դժգոհություն հայտնեց, որ իրենց բողոքը մինչ այժմ չի քննել Վճռաբեկը․ «Ինչպես ընթանում է մնացած պրոցեսները, այնպես էլ ընթանում է սա։ Ամիսներով հարցը քննության առարկա չի դառնում։ Կալանքներով գոնե պետք է վերապահումները լինեն»։ Ըստ փաստաբանի՝  Մարտի 1-ի գործով մեղադրյալները սպասում են՝ իրավիճակ փոխվի, որ այդ գործն ընդհանրապես չլսվի։ 

«Մեր դատական համակարգը չի կարողանում քննություն իրականացնել և պատվով դուրս գալ էդ ամեն ինչից։ Մարտի 1-ի գործով տուժողներն ահավոր դժգոհ են դատական համակարգից։ Մեզ համար հասկանալի չի, թե էս պահվածքով ուր ենք հասնելու։ Վստահ եմ, որ նույն Վճռաբեկ դատարանում կան մարդիկ, որոնք խոչընդոտում են և շահագրգիռ չեն, որ էդ գործը լսվի։ Վստահ չեմ , որ այդ գործերը կարող են օբյեկտիվ լսվել»,-նշեց պաշտպանը՝  հավելելով, որ նման երկարատևությունը  նպատակից զրկում է իրենց բողոքները։ 

ՀՀ Վճռաբեկ դատարանում 8 հատորից բաղկացած գործի նյութերը հանձնվել են զեկուցող դատավոր Սերժիկ Ավետիսյանին հուլիսի 6-ին: 
Ուշագրավ մի փաստ. բողոքները քննող դատավոր Սերժիկ Ավետիսյանը «Տաշիր» գրուպի հիմնադիր Սամվել Կարապետյանի քենակալն է: Ինչպես հայտնի է՝ հենց Սամվել Կարապետյանն է, ըստ իր  հայտարարության, վճարել Ռոբերտ Քոչարյանի 2 մլրդ դրամ գրավի մի մասը: 
Հուլիսի 13-ին ՀՀ գլխավոր դատախազ Դավթյանը ինքնաբացարկի միջնորդություն է ներկայացրել Սերժիկ Ավետիսյանի դեմ, սակայն վերջինս այն մերժել է՝ չհերքելով իր ազգակցական կապը Քոչարյանի գրավի գումարը վճարած անձի հետ: 

ՀՀ գլխավոր դատախազը, ըստ 1in.am-ի, միջնորդության մեջ  փաստարկել էր, որ Սամվել Կարապետյանը Սերժիկ Ավետիսյանի քենակալն է, մշտապես զգալի ֆինանսական օգնություն է ցուցաբերում Ավետիսյանի ընտանիքին, ինչը վկայում է, որ Վճռաբեկ դատարանի դատավոր Սերժիկ Ավետիսյանը գործարար Սամվել Կարապետյանի հետ մտերիմ հարաբերություններ ունի և  նույնպիսի մտերիմ հարաբերությունների մեջ է գտնվում նաև Ռոբերտ Քոչարյանի հետ, ինչպես նաև անձնական շահագրգռվածություն է ունեցել վերջինիս նկատմամբ կիրառված խափանման միջոց կալանավորումը փոփոխելու հարցում: Այդ շահագրգռվածությունը հանգեցրել է ընդհուպ նրան, որ Սամվել Կարապետյանը վճարել է կալանավորման այլընտրանք գրավի հսկայական գումարի զգալի մասը:
«Էական է դիտարկվել նաև, որ Վճռաբեկ դատարանում Ռոբերտ Քոչարյանի կալանավորման հարցի քննության 2 դեպքերում Սերժիկ Ավետիսյանը որպես դատավոր չի ստորագրել ի վնաս Ռոբերտ Քոչարյանի կայացված դատական ակտերը՝ ներկայացնելով հատուկ կարծիք»,-գրել է դատախազը:

Դատախազի միջնորդության մեջ, ըստ 1in.am-ի, նշվել էր, որ վերոհիշյալ հանգամանքներն իրենց համակցության մեջ ողջամտորեն կասկածի տակ են դնում դատավոր Սերժիկ Ավետիսյանի անկողմնակալությունը և դատավարական դիրքորոշումների պայմանավորվածությունը Ռոբերտ Քոչարյանի հետ միջնորդավորված ու անուղղակի կապով:

Անցյալ տարվա հուլիսի 21-ի որոշմամբ Վճռաբեկ դատարանի դատավոր Սերժիկ Ավետիսյանը մերժել է ՀՀ գլխավոր դատախազի ներկայացրած ինքնաբացարկի միջնորդությունը՝ այն անհիմն համարելով: «Նախ և առաջ փաստում եմ, որ «Տաշիր գրուպ» ընկերության սեփականատեր, գործարար, բարերար Սամվել Կարապետյանը իմ քենակալն է և դրա մասին հայտնի է ինչպես իրավական համակարգում, այնպես էլ հանրության միջավայրում: Իրականությանն է համապատասխանում նաև այն հանգամանքը, որ Սամվել Կարապետյանը և նրա ընտանիքի անդամները մշտապես ֆինանսական օգնություն են ցուցաբերում իմ ընտանիքին, ինչի մասին բազմիցս հայտնել եմ հրապարակավ (միջնորդության համատեքստում ավելորդ չեմ համարում նշել, որ Ս.Կարապետյանը և նրա ընտանիքի անդամները ֆինանսական օգնություն են ցուցաբերում ոչ միայն իրենց հարազատներին, այլ նաև ողջ հայ ազգին, որը ենթակա չէ շահարկման):

Դատավորը ոչ փաստարկված է համարել դատախազի պնդումը, թե Քոչարյանի գրավի մեծ մասը վճարել է իր քենակալ Սամվել Կարապետյանը: «Անդրադառնալով միջնորդության այն փաստարկին, որ Սամվել Կարապետյանը գրավադրել է Ռոբերտ Քոչարյանին կալանքից ազատելու համար, այլ կերպ՝ որոշ իմաստով նաև դատավարական մասնակցություն է ունեցել նրա ազատ արձակմանը, նշեմ, որ այն նույնպես անհիմն է»,-գրել է դատավոր Ավետիսյանը:

«Անկախ նրանից, թե Սամվել Կարապետյանը ինչ հարաբերություններ ունի Ռոբերտ Քոչարյանի հետ, դա չի կարող վկայել այն մասին, որ ես նույնպես որևէ կապեր ունեմ վերջինիս հետ»,-գրել է դատավոր Ավետիսյանը՝ միևնույն ժամանակ հիշեցնելով Ռոբերտ Քոչարյանից ստացած պարգևները. «ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի հրամանագրով 1997 թվականին ինձ շնորհվել է արդարադատության փոխգնդապետի զինվորական կոչում, 1999 թվականի հրամանագրերով նշանակվել եմ ՀՀ քրեական և զինվորական գործերով վերաքննիչ դատարանի դատավոր, նաև ՀՀ արդարադատության խորհրդի անդամ: Նույնիսկ այդ հանգամանքն էլ չի կարող վկայել իմ անկողմնակալության մասին, հակառակ պարագայում բոլոր այն դատավորները, որոնք նշանակվել են Ռոբերտ Քոչարյանի պաշտոնավարման ընթացքում, պետք է ինքնաբացարկ հայտնեն, ինչը սակայն ողջամիտ չէ և կարող է գնահատվել որպես արդարադատություն իրականացնելուց հրաժարում»:

Թերևս, դժվար է պատկերացնել, որ դատավոր Սերժիկ Ավետիսյանը որոշի կալանք սահմանել իրեն այդքան պարգևների ու կոչումների արժանացրած Ռոբերտ Քոչարյանի հանդեպ: 

Մարինե Խառատյան