Անցումային արդարադատության գործիքների կիրառում, սահմանադրական բարեփոխումներ. Ի՞նչ փոփոխություններ են նախատեսվում դատական և իրավական բարեփոխումների նոր՝ 2022-2026 թթ. ռազմավարությամբ

Հասարակություն

12:13, 14 март 2022

ՀՀ արդարադատության նախարարությունը հանրային քննարկման է ներկայացրել «Հայաստանի Հանրապետության դատական և իրավական բարեփոխումների 2022-2026 թվականների ռազմավարությունը և դրանից բխող գործողությունների ծրագրերը հաստատելու մասին» կառավարության որոշման նախագիծը։ Նախագծով վեր է հանվել դատական և իրավական բարեփոխումների գործող ռազմավարության կատարողականը, ենթարկվել համեմատական վերլուծության Կառավարության 2021-2026թթ. գործունեության ծրագրի հետ: Վերլուծության արդյունքում մշակվել է դատական և իրավական բարեփոխումների ռազմավարություն՝ ի վերանայումն 2019-2023 թթ. ռազմավարության, որը կներառի առաջիկա հինգ տարիների ընթացքում արդարադատության ոլորտի բարեփոխումներին ուղղված միջոցառումները:

Ռազմավարությունը մշակելիս, ինչպես տեղեկանում ենք նախագծին կից ներկայացված հիմնավորումից, հաշվի է առնվել ինչպես 2019-2023թթ. ռազմավարությամբ նախատեսված և չկատարված կամ թերի կատարված միջոցառումների կատարման անհրաժեշտությունը, այնպես էլ ՀՀ իրավական համակարգում և դատական իշխանությունում առկա խնդիրների վերաբերյալ այն նկատառումները և առաջարկությունները, որոնք ներկայացվել են տարբեր շահագրգիռ անձանց կողմից: «Միևնույն ժամանակ հիմք է ընդունվել դատաիրավական բարեփոխումների միջազգային առաջադեմ փորձը, որի հիման վրա սահմանվել են ռազմավարության ընդհանուր նպատակը, դրանից բխող առանձին ռազմավարական նպատակները և դրանց համապատասխան ռազմավարական ուղղությունները»,- նշված է հիմնավորման մեջ։

Փոփոխությունները ընդգրկում են հետևյալ նպատակները.

«Էլեկտրոնային արդարադատություն» միասնական կառավարման համակարգի ստեղծում և տվյալների էլեկտրոնային բազաների մատչելիության ապահովում ու արդիականացում
Անցումային արդարադատության գործիքների կիրառում՝ փաստահավաք գործունեության միջոցով մարդու իրավունքների համակարգային խախտումների բացահայտմամբ
Սահմանադրական բարեփոխումների իրականացում
Ընտրական համակարգի շարունակական բարեփոխում
Դատական համակարգի բարեփոխումների շարունակականության ապահովում
Հանրային ծառայությունների մատուցման քաղաքացիական կենտրոնների և էլեկտրոնային հարթակի գործարկում
Քրեաիրավական ոլորտի բարեփոխումներ
Քաղաքացիական և քաղաքացիական դատավարության օրենսդրության բարեփոխում
Վարչական և վարչական դատավարության օրենսդրության բարեփոխում
Սնանկության ոլորտի բարեփոխումներ
Վեճերի լուծման այլընտրանքային եղանակների զարգացում
Փաստաբանության ոլորտի զարգացում
Հարկադիր կատարման համակարգի բարեփոխումներ
Ռազմավարական այլ ուղղություններ

Ռազմավարության ընդունմամբ ակնկալվում է համապատասխանեցնել դատական և իրավական բարեփոխումների շրջանակը ներկայումս առկա հասարակական և իրավական զարգացումներին և պահանջմունքներին, կանխորոշել բարեփոխումների ուղղությունները՝ դրանք համապատասխանեցնելով Կառավարության նոր ծրագրով սահմանված առաջնահերթություններին։

Նշենք նաև, որ նախագծով առաջարկվում է ուժը կորցրած ճանաչել Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2019 թվականի հոկտեմբերի 10-ի «Հայաստանի Հանրապետության դատական և իրավական բարեփոխումների 2019-2023 թվականների ռազմավարությունը և դրանից բխող գործողությունների ծրագրերը հաստատելու մասին» N 1441-Լ որոշումը:

Ռազմավարության նախագծին և գործողությունների ծրագրի նախագծին կարող եք ծանոթանալ հետևյալ հղումով՝ e-draft.am