Ապրիլի 16-ը Հայ կինոյի օրն է․ Կինոկնետրոնի ձեռքբերումներն ու օրվա առթիվ սպասվելիք ծրագրերը
Մշակույթ
Ապրիլի 16-ը պաշտոնապես հայտարարված է Հայ կինոյի օր, և այս առթիվ «Արմենպրես» լրատվական գործակալությունում տեղի է ունեցել Հայաստանի ազգային կինոկենտրոնի տնօրեն Շուշանիկ Միրզախանյանի, կինոգործիչներ Րաֆֆի Մովսիսյանի, Անդրանիկ Սահակյանի, Անժելա Ֆրանգյանի մամուլի ասուլիսը։
2019 թվականի հունիսի 19-ին ՀՀ Ազգային ժողովը ընդունեց այդ օրը պաշտոնապես՝ որպես՝ Հայ կինոյի օր։ Շուշանիկ Միրզախանյանը նախ ներկայացրեց հայկական կինոյի ստեղծման պատմությունը, և օրվա ընտրության պատմությունը։
«1923 թվականին ԽՍՀՄ-ում ապրիլի 16-ին է հիմնվել է «Պետկինոն», որը 2 տարի անց՝ 1925 թվականին, Նայիրի կիոնթատրոնի հանդիսավոր բացման ժամանակ ներկայացրել է առաջին լիամետրաժ ֆիլմը, որը վավերագրական էր, և կոչվում էր «Խորհրդային Հայաստան»։ Ուղիղ մեկ տարի անց՝ 1926 թվականին, նույն կինոթատրոնում ներկայացվել է առաջին լիամետրաժ խաղարկային ֆիլմը՝ «Նամուսը»։
Տիկին Միրզախանյանի խոսքով՝ 2020 թվականին այս օրվա առթիվ մի շարք միջոցառումներ էին նախատեսված, որոնք չեղարկվել են՝ կորոնավիրուսի հետ կապված իրավիճակով, և կինոկենտրոնի կոչով բոլոր կինոթատրոնները՝ և՛ Երևանում, և՛ մարզերում, ապրլի 16-ին ցուցադրել էին հայկական ֆիլմեր։
«Հայաստանի կինոկենտրոնը վերջին երկու տարիների ընթացքում ունի բազմաթիվ ֆիլմեր՝ թե՛ կարճամետրաժ, թե՛ լիամետրաժ, թե՛ անիմացիոն, որոնց պետական աջակցություն է տրամադրել։ Մենք որոշեցինք ինքներս կազմել մի հետաքրքիր ծրագիր, որը արդեն ապրիլի 16-ին կցուցադրվի Մոսկվա կիոնթատրոնում», - նշեց տիկին Միրզախանյան։
Կինոկենտրոնի գլխավոր նպատակն է աջակցել երիտասարդ արվեստագետներին, և հանրությանը հնարավորինս հասանելի դարձնել նրանց աշխատանքները։
Հատկապես վերջին երկու տարիներին, կինոկնետրոնը շատ մեծ ուշադրություն է դարձրել պետական բյուջեյից ֆինանսավորված պրոեկտներին, որի 40 տոկոսից ավելին հատկացվում է միայն նոր սերնդի սկսնակ կինոգործիչների ֆիլմերին։
«Մեր յուրաքանչյուր միջոցառման նպատակը հանրայնացնել է այսօրվա ժամանակակից կինոն և հիմնականում ուշադրություն ենք դարձնում կարճամետրաժ ֆիլմերին, քանի որ նրանց մեծ մասը ստեղծվել են երիտասարդ, նոր սերնդի կինոգործիչների կողմից», - ասաց նա։
Տիկին Միրզախանյանը նշում է, որ վերջին երկու տարիներին այս ֆիլմերը շատ նվաճումներ են ունեցել միջազգային լուրջ կինոհարթակներում և առանձնացրեց Նորա Մարտիրոսյանի «Երբ, որ քամին կհանդարտվի» ֆիլմը, որը վերջին տարիներին առաջին հայկական ֆիլմ է, որ ներկայացվել է «Կանի» միջազգային փառատոն և ընդգրկվել հիմնական մրցութային ծրագրում։
«Դեռևս 1965 թվականին, երբ ֆրունզե Դովլաթյանի «Բարև, ես եմ» ֆիլմն էր ներկայացվել այնտեղ, այն ներկայացվել էր որպես սովետական ֆիլմ, իսկ այս ֆիլմը ներկայացվել է որպես հայակակն ֆիլմ, չնայած ֆիլմը Հայաստան-ֆրանսիա-Բելգիա համատեղ արտադրությանն էր»,- նշեց նա։
Ապրլիլի 15-ին Կինոկնետրոնը նախաձեռնել է զում հարթակով հանդիպում՝ Հայաստանի կինոգործիչների և Ափյուռքում ապրող հայ կինոգործիչների միջև, որտեղ կքննարկվեն այն բոլոր խնդիրները, որոնք առկա են հայկական կինոյում, կզրուցեն ձեռքբերումների և ապագա անելիքների մասին։ Իսկ արդեն հունիսի 17-ից սկսած, Մոսկվա կինոթատրոնի հետ համատեղ նախատեսվում է իրականացնելշ ծրագիր՝ մանուկների համար, որի շրջանակում՝ մինչև տարվա վերջ՝ ամեն շաբաթ և կիրակի օրերին, կիոնթատրոնում կցուցադրվեն մանկական անիմացիոն ֆիլմեր։
«Սա երկարատև ծրագիր է։ Մենք մարզերում էլ ենք կոչ արել, որպեսզի սա իրականցնեն մանուկների համար և տարբեր մարզերից սիրով միանում են մեզ», - ասաց տիկին Միրզախանյանը։
2019 թվականի հունիսի 19-ին ՀՀ Ազգային ժողովը ընդունեց այդ օրը պաշտոնապես՝ որպես՝ Հայ կինոյի օր։ Շուշանիկ Միրզախանյանը նախ ներկայացրեց հայկական կինոյի ստեղծման պատմությունը, և օրվա ընտրության պատմությունը։
«1923 թվականին ԽՍՀՄ-ում ապրիլի 16-ին է հիմնվել է «Պետկինոն», որը 2 տարի անց՝ 1925 թվականին, Նայիրի կիոնթատրոնի հանդիսավոր բացման ժամանակ ներկայացրել է առաջին լիամետրաժ ֆիլմը, որը վավերագրական էր, և կոչվում էր «Խորհրդային Հայաստան»։ Ուղիղ մեկ տարի անց՝ 1926 թվականին, նույն կինոթատրոնում ներկայացվել է առաջին լիամետրաժ խաղարկային ֆիլմը՝ «Նամուսը»։
Տիկին Միրզախանյանի խոսքով՝ 2020 թվականին այս օրվա առթիվ մի շարք միջոցառումներ էին նախատեսված, որոնք չեղարկվել են՝ կորոնավիրուսի հետ կապված իրավիճակով, և կինոկենտրոնի կոչով բոլոր կինոթատրոնները՝ և՛ Երևանում, և՛ մարզերում, ապրլի 16-ին ցուցադրել էին հայկական ֆիլմեր։
«Հայաստանի կինոկենտրոնը վերջին երկու տարիների ընթացքում ունի բազմաթիվ ֆիլմեր՝ թե՛ կարճամետրաժ, թե՛ լիամետրաժ, թե՛ անիմացիոն, որոնց պետական աջակցություն է տրամադրել։ Մենք որոշեցինք ինքներս կազմել մի հետաքրքիր ծրագիր, որը արդեն ապրիլի 16-ին կցուցադրվի Մոսկվա կիոնթատրոնում», - նշեց տիկին Միրզախանյան։
Կինոկենտրոնի գլխավոր նպատակն է աջակցել երիտասարդ արվեստագետներին, և հանրությանը հնարավորինս հասանելի դարձնել նրանց աշխատանքները։
Հատկապես վերջին երկու տարիներին, կինոկնետրոնը շատ մեծ ուշադրություն է դարձրել պետական բյուջեյից ֆինանսավորված պրոեկտներին, որի 40 տոկոսից ավելին հատկացվում է միայն նոր սերնդի սկսնակ կինոգործիչների ֆիլմերին։
«Մեր յուրաքանչյուր միջոցառման նպատակը հանրայնացնել է այսօրվա ժամանակակից կինոն և հիմնականում ուշադրություն ենք դարձնում կարճամետրաժ ֆիլմերին, քանի որ նրանց մեծ մասը ստեղծվել են երիտասարդ, նոր սերնդի կինոգործիչների կողմից», - ասաց նա։
Տիկին Միրզախանյանը նշում է, որ վերջին երկու տարիներին այս ֆիլմերը շատ նվաճումներ են ունեցել միջազգային լուրջ կինոհարթակներում և առանձնացրեց Նորա Մարտիրոսյանի «Երբ, որ քամին կհանդարտվի» ֆիլմը, որը վերջին տարիներին առաջին հայկական ֆիլմ է, որ ներկայացվել է «Կանի» միջազգային փառատոն և ընդգրկվել հիմնական մրցութային ծրագրում։
«Դեռևս 1965 թվականին, երբ ֆրունզե Դովլաթյանի «Բարև, ես եմ» ֆիլմն էր ներկայացվել այնտեղ, այն ներկայացվել էր որպես սովետական ֆիլմ, իսկ այս ֆիլմը ներկայացվել է որպես հայակակն ֆիլմ, չնայած ֆիլմը Հայաստան-ֆրանսիա-Բելգիա համատեղ արտադրությանն էր»,- նշեց նա։
Ապրլիլի 15-ին Կինոկնետրոնը նախաձեռնել է զում հարթակով հանդիպում՝ Հայաստանի կինոգործիչների և Ափյուռքում ապրող հայ կինոգործիչների միջև, որտեղ կքննարկվեն այն բոլոր խնդիրները, որոնք առկա են հայկական կինոյում, կզրուցեն ձեռքբերումների և ապագա անելիքների մասին։ Իսկ արդեն հունիսի 17-ից սկսած, Մոսկվա կինոթատրոնի հետ համատեղ նախատեսվում է իրականացնելշ ծրագիր՝ մանուկների համար, որի շրջանակում՝ մինչև տարվա վերջ՝ ամեն շաբաթ և կիրակի օրերին, կիոնթատրոնում կցուցադրվեն մանկական անիմացիոն ֆիլմեր։
«Սա երկարատև ծրագիր է։ Մենք մարզերում էլ ենք կոչ արել, որպեսզի սա իրականցնեն մանուկների համար և տարբեր մարզերից սիրով միանում են մեզ», - ասաց տիկին Միրզախանյանը։