«Հայաստանում ունենք աղբը, թափոնները ջայլամի քաղաքականությամբ հողի տակ թաղելու սովորություն»․ «Էկո աղբ» ՀԿ ծրագրերի ղեկավար Վահե Սալահյան
Հայաստան
Մենք պետք է լայնածավալ իրազեկման աշխատանքներ կատարենք և լայն հասարակությանը հասցնենք այն, թե ինչ բացասական հետևանքներ ունի նույն, օրինակ՝ Երևանյան լճի, Հրազդան գետի առափնյա հատվածներում աղբ թափելը: Այս մասին այսօր՝ «Արմենպրես» լրատվական գործակալության մամուլի ասուլիսի ժամանակ նշեց «Էկո աղբ» հասարակական կազմակերպության ծրագրերի ղեկավար Վահե Սալահյանը՝ անդրադառնալով Երևանի քաղաքապետարանի կողմից Երևանյան լճի և Հրազդան գետի մեծածավալ ծրագրերի իրականացմանը:
Նա ընդգծեց, որ ոլորտում համակարգային խնդիրները բազմաթիվ են, և պետական հատվածը, հասարակական կազմակերպություններն ու քաղաքացիները ձեռք ձեռքի տված կարող են գնալ լուծումների:
«Պատկերացրեք մեկ տոննա քանակությամբ պլաստիկը կուտակենք արևի ուղիղ ճառագայթների ներքո: Դրանցում մասնիկներն անջատվում են, ձևավորվում է գազ, որն էլ, բարձրանալով մթնոլորտ, նպաստում է ածխաթթու գազի ծավալների մեծացմանը: Արդյուքնում շարունակվում է օզոնի շերտի քայքայումը, ունենում ենք եղանակի տաքացում, իսկ Սահարայում անձրևներ ու ձնային տեղումներ տեսնելիս չենք հասկանում, թե այս անոմալիաները ինչի հետևանքով են »,- ասաց Վահե Սալահյանը:
Նրա խոսքով՝ խնդիր կա նաև սանիտարահիգիենիկ պայմանների հետ կապված, որը հատկապես սրվում է շոգ օրերին, երբ քաղաքացիներից շատերը գնում են Հրազդան գետ, Երևանյան լիճ՝ զովանալու, իսկ մի քանի մետր այն կողմ մեծածավալ աղբակույտեր են:
«Հայաստանում ունենք աղբը, թափոնները ջայլամի քաղաքականությամբ հողի տակ թաղելու սովորություն։ Լավ, հողի տակ թաղեցինք, կամ լավագույն դեպքում դա այրեցինք։ Չէ՞ որ, էական չէ՝ Երևանում ենք դա այրել, թե՝ Գյումրիում, միևնույն է այդ դրանից արտազատված գազը, օդը, թթվածինը մենք ենք շնչում։ Եվ, ի վերջո, տեղյակ ենք բոլորս, որ ՀՀ-ն գտնվում է բավական բարձր հորիզոնականում՝ քաղցկեղածին դեպքերի գրանցման առումով, և սա նույնպես նպաստում է քաղցկեղի առաջացմանը»,- նշեց Վահե Սալահյանը:
Սակայն որևէ երաշխիք չկա, որ նշված տարածքներն ամբողջությամբ մաքրելուց հետո նորից այդտեղ աղբակույտեր չեն հավաքվելու:
Բանախոսները վստահություն հայտնեցին, որ մարդկանց իրավագիտակցության մակարդակի բարձրացմամբ հնարավոր կլինի ավելի լավ արդյունքների հասնել: Նախատեսում են խստացնել պատժամիջոցները, սակայն հակված չեն մահակի քաղաքականությանը, կարևորում են իրազեկման աշխատանքներն ու կրթական ծրագրերը:
Նա ընդգծեց, որ ոլորտում համակարգային խնդիրները բազմաթիվ են, և պետական հատվածը, հասարակական կազմակերպություններն ու քաղաքացիները ձեռք ձեռքի տված կարող են գնալ լուծումների:
«Պատկերացրեք մեկ տոննա քանակությամբ պլաստիկը կուտակենք արևի ուղիղ ճառագայթների ներքո: Դրանցում մասնիկներն անջատվում են, ձևավորվում է գազ, որն էլ, բարձրանալով մթնոլորտ, նպաստում է ածխաթթու գազի ծավալների մեծացմանը: Արդյուքնում շարունակվում է օզոնի շերտի քայքայումը, ունենում ենք եղանակի տաքացում, իսկ Սահարայում անձրևներ ու ձնային տեղումներ տեսնելիս չենք հասկանում, թե այս անոմալիաները ինչի հետևանքով են »,- ասաց Վահե Սալահյանը:
Նրա խոսքով՝ խնդիր կա նաև սանիտարահիգիենիկ պայմանների հետ կապված, որը հատկապես սրվում է շոգ օրերին, երբ քաղաքացիներից շատերը գնում են Հրազդան գետ, Երևանյան լիճ՝ զովանալու, իսկ մի քանի մետր այն կողմ մեծածավալ աղբակույտեր են:
«Հայաստանում ունենք աղբը, թափոնները ջայլամի քաղաքականությամբ հողի տակ թաղելու սովորություն։ Լավ, հողի տակ թաղեցինք, կամ լավագույն դեպքում դա այրեցինք։ Չէ՞ որ, էական չէ՝ Երևանում ենք դա այրել, թե՝ Գյումրիում, միևնույն է այդ դրանից արտազատված գազը, օդը, թթվածինը մենք ենք շնչում։ Եվ, ի վերջո, տեղյակ ենք բոլորս, որ ՀՀ-ն գտնվում է բավական բարձր հորիզոնականում՝ քաղցկեղածին դեպքերի գրանցման առումով, և սա նույնպես նպաստում է քաղցկեղի առաջացմանը»,- նշեց Վահե Սալահյանը:
Սակայն որևէ երաշխիք չկա, որ նշված տարածքներն ամբողջությամբ մաքրելուց հետո նորից այդտեղ աղբակույտեր չեն հավաքվելու:
Բանախոսները վստահություն հայտնեցին, որ մարդկանց իրավագիտակցության մակարդակի բարձրացմամբ հնարավոր կլինի ավելի լավ արդյունքների հասնել: Նախատեսում են խստացնել պատժամիջոցները, սակայն հակված չեն մահակի քաղաքականությանը, կարևորում են իրազեկման աշխատանքներն ու կրթական ծրագրերը: