Տարածքներ հանձնելու մասին պնդումները կեղծ են. ի՞նչ է ենթադրում բանակցվող փաստաթուղթը
Քաղաքականություն
Նախօրեին համացանցում տարածում գտավ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև Ռուսաստանի միջնորդությամբ սահմանազատման համատեղ հանձնաժողով ստեղծելու մասին աշխատանքային փաստաթուղթը, ինչը որոշ անխոհեմ շրջանակների կողմից միտումնավոր կերպով հանրությանը ներկայացվեց որպես Ադրբեջանին գյուղեր, տարածքներ վերադարձնելու մասին համաձայնագիր.գրում է Արմենպրեսը:
Մինչդեռ իրականում համացանց արտահոսած փաստաթղթի նմուշը, որը վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի կողմից հաստատվեց որպես սեղանին դրված աշխատանքային փաստաթուղթ, ենթադրում էր միայն սահմանազատման համատեղ հանձնաժողով ստեղծելու մասին համաձայնագիր և ոչ ավելին։ Հրապարակված փաստաթուղթը հասանելի է բոլորին և բոլորը կարող են համոզվել, որ այն վերաբերում է միայն սահմանների ճշգրտման հարցով միջպետական հանձնաժողով ստեղծելու ժամկետներին և ընթացակարգին: Իբրև փաստաթղթից բխող տարածքների հանձնման մասին բոլոր պնդումները սուտ են։
Քննարկվող փաստաթղթի որևէ կետ չի ենթադրում ոչ տարածքային փոփոխություն, ոչ պետական սահմանի փոփոխություն և ոչ էլ սահմանազատման սկզբունքներ: Այն ենթադրում է միայն սահմանազատման հարցով հանձնաժողովի ստեղծում և դրա գործունեության ժամկետներ: Վարչապետի հավաստմամբ՝ փաստաթուղթը միակ և եզակի փաստաթուղթն է, որ գտնվում է աշխատանքային շրջանառության մեջ, այն չունի որևէ հավելված, գաղտնի բաժին կամ նման այլ բան, թեև որոշ քաղաքական շրջանակներ ակտիվորեն նման կեղծիք են տարածում:
Չնայած տարածվող կեղծիքին, թե նախատեսվում է տարածքներ հանձնել՝ ցանկացած ոք, ծանոթանալով եռակողմ հայտարարությանը կարող է համոզվել, որ այն չի պարունակում ինչ-որ գյուղեր փոխանցելու մասին կետեր և այլն: Նման կետերն աբսուրդային են և որևէ իշխանություն, անկախ նրանից, թե ով կլինի, չունի նման իրավասություն, քանզի ՀՀ սահմանադրության համաձայն՝ Հայաստանի տարածքի փոփոխությանը վերաբերող հարցերը լուծվում են միմիայն հանրաքվեների միջոցով: Շրջանառվող փաստաթղթում անկլավների ճակատագրի՝ դրանց վերադարձի կամ փոխանակման մասին որևէ անդրադարձ բացակայում է։
Այն խոսակցությունները, թե դելիմիտացիայի ապա դեմարկացիայի գործընթացի արդյունքում Հայաստանը ճանաչելու է Ադրբեջանի սահմանները, անլուրջ են, քանզի Ադրբեջանի հետ սահմանն արդեն իսկ ճանաչվել է դեռ 2010թ. «Հայաստանի Հանրապետության վարչատարածքային բաժանման մասին» օրենքում: Բացի դա՝ 1991 թվականին ԱՊՀ-ի ստեղծման վերաբերյալ հռչակագրի ժամանակ բոլոր ստորագրող երկրները ընդունել են, որ ճանաչում են միմյանց սահմանների անխախտելիությունն ու տարածքային ամբողջականությունը։ Արցախի ինքնորոշման իրավունքի իրացումը եղել է և շարունակում է մնալ Հայաստանի արտաքին քաղաքական առաջնահերթություններից և այս ուղղությամբ հայկական կողմի դիրքորոշումներում չեն կարող փոփոխություններ լինել:
Սահմանների դելիմիտացիայի և դեմարկացիայի գործընթացը կարևոր է՝ երկարաժամկետ կտրվածքում սահմանային միջադեպերն իսպառ բացառելու և նոր սահմանային ճգնաժամերից խուսափելու համար: Սահմանների ճշգրտումը բավական կարևոր է ոչ միայն Ադրբեջանի, այլ նաև Հայաստանի համար: Այն սահմանային անվտանգության բարձրացմանն ուղղված կարևոր քայլ է:
Ինչ վերաբերում է շրջանառվող փաստաթղթի ստորագրմանը, ապա հայկական կողմի դիրքորոշումը միանշանակ է՝ Ադրբեջանը պետք է դուրս բերի իր ուժերը Հայաստանի ինքնիշխան տարածքից: Միայն դրանից հետո կարելի է դիտարկել սահմանների սահմանազատման հանձնաժողովի ձևավորման աշխատանքների հնարավորությունը: Հայկական կողմը չի ստորագրելու հրապարակված հայտարարությունը, քանի դեռ Ադրբեջանը հետ չի քաշել իր ուժերը: Սա սկզբունքային դիրքորոշում է Հայաստանի համար։
Մինչդեռ իրականում համացանց արտահոսած փաստաթղթի նմուշը, որը վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի կողմից հաստատվեց որպես սեղանին դրված աշխատանքային փաստաթուղթ, ենթադրում էր միայն սահմանազատման համատեղ հանձնաժողով ստեղծելու մասին համաձայնագիր և ոչ ավելին։ Հրապարակված փաստաթուղթը հասանելի է բոլորին և բոլորը կարող են համոզվել, որ այն վերաբերում է միայն սահմանների ճշգրտման հարցով միջպետական հանձնաժողով ստեղծելու ժամկետներին և ընթացակարգին: Իբրև փաստաթղթից բխող տարածքների հանձնման մասին բոլոր պնդումները սուտ են։
Քննարկվող փաստաթղթի որևէ կետ չի ենթադրում ոչ տարածքային փոփոխություն, ոչ պետական սահմանի փոփոխություն և ոչ էլ սահմանազատման սկզբունքներ: Այն ենթադրում է միայն սահմանազատման հարցով հանձնաժողովի ստեղծում և դրա գործունեության ժամկետներ: Վարչապետի հավաստմամբ՝ փաստաթուղթը միակ և եզակի փաստաթուղթն է, որ գտնվում է աշխատանքային շրջանառության մեջ, այն չունի որևէ հավելված, գաղտնի բաժին կամ նման այլ բան, թեև որոշ քաղաքական շրջանակներ ակտիվորեն նման կեղծիք են տարածում:
Չնայած տարածվող կեղծիքին, թե նախատեսվում է տարածքներ հանձնել՝ ցանկացած ոք, ծանոթանալով եռակողմ հայտարարությանը կարող է համոզվել, որ այն չի պարունակում ինչ-որ գյուղեր փոխանցելու մասին կետեր և այլն: Նման կետերն աբսուրդային են և որևէ իշխանություն, անկախ նրանից, թե ով կլինի, չունի նման իրավասություն, քանզի ՀՀ սահմանադրության համաձայն՝ Հայաստանի տարածքի փոփոխությանը վերաբերող հարցերը լուծվում են միմիայն հանրաքվեների միջոցով: Շրջանառվող փաստաթղթում անկլավների ճակատագրի՝ դրանց վերադարձի կամ փոխանակման մասին որևէ անդրադարձ բացակայում է։
Այն խոսակցությունները, թե դելիմիտացիայի ապա դեմարկացիայի գործընթացի արդյունքում Հայաստանը ճանաչելու է Ադրբեջանի սահմանները, անլուրջ են, քանզի Ադրբեջանի հետ սահմանն արդեն իսկ ճանաչվել է դեռ 2010թ. «Հայաստանի Հանրապետության վարչատարածքային բաժանման մասին» օրենքում: Բացի դա՝ 1991 թվականին ԱՊՀ-ի ստեղծման վերաբերյալ հռչակագրի ժամանակ բոլոր ստորագրող երկրները ընդունել են, որ ճանաչում են միմյանց սահմանների անխախտելիությունն ու տարածքային ամբողջականությունը։ Արցախի ինքնորոշման իրավունքի իրացումը եղել է և շարունակում է մնալ Հայաստանի արտաքին քաղաքական առաջնահերթություններից և այս ուղղությամբ հայկական կողմի դիրքորոշումներում չեն կարող փոփոխություններ լինել:
Սահմանների դելիմիտացիայի և դեմարկացիայի գործընթացը կարևոր է՝ երկարաժամկետ կտրվածքում սահմանային միջադեպերն իսպառ բացառելու և նոր սահմանային ճգնաժամերից խուսափելու համար: Սահմանների ճշգրտումը բավական կարևոր է ոչ միայն Ադրբեջանի, այլ նաև Հայաստանի համար: Այն սահմանային անվտանգության բարձրացմանն ուղղված կարևոր քայլ է:
Ինչ վերաբերում է շրջանառվող փաստաթղթի ստորագրմանը, ապա հայկական կողմի դիրքորոշումը միանշանակ է՝ Ադրբեջանը պետք է դուրս բերի իր ուժերը Հայաստանի ինքնիշխան տարածքից: Միայն դրանից հետո կարելի է դիտարկել սահմանների սահմանազատման հանձնաժողովի ձևավորման աշխատանքների հնարավորությունը: Հայկական կողմը չի ստորագրելու հրապարակված հայտարարությունը, քանի դեռ Ադրբեջանը հետ չի քաշել իր ուժերը: Սա սկզբունքային դիրքորոշում է Հայաստանի համար։
Կարդացեք նաև
20 մայիս 2021, 16:42
Գյուղեր հանձնելու հարց չկա, պետք չէ հղում անել կասկածելի անձանց․ Մակունց
20 մայիս 2021, 18:11
Ի՞նչ և ինչու՞ է թաքցնում մեդիատեռորի կնքահոր դեր ստանձնած Միքայել Մինասյանը
20 մայիս 2021, 02:12
Ինչու էր Միքայել Մինասյանը ՍԵւ-ով փակել իր իսկ հրապարակած փաստաթուղթը
20 մայիս 2021, 16:16
Տելեգրամյան Ինֆո Արմենիա ալիքը հրապարակել է փաստաթուղթը, որը պատրաստվում է ստորագրել Նիկոլ Փաշինյանը
21 մայիս 2021, 13:56
«Հանձնաժողովը որևէ կապ չի ունենալու Արցախի սահմանների և կարգավիճակի հետ․ Արցախի հակամարտությունը լուծված չէ»․ Ռուբեն Ռուբինյան․ Տեսանյութ
20 մայիս 2021, 13:12
Փաստաթուղթը հողերի զիջման մասին չէ. շուտով կհանրայնացվի. Վահան Քերոբյան. Տեսանյութ